H ηθοποιός - σκηνοθέτις Δέσποινα Μπισχινιώτη μιλά στο θέατρο.gr.

Η ηθοποιός - σκηνοθέτις Δέσποινα Μπισχινιώτη, με αφορμή το έργο της Γιώτας Τεμπρίδου «Εκτός σύμβασης» στο οποίο συνυπογράφει τη σκηνοθεσία και πρωταγωνιστεί, μιλά στο θέατρο.gr. Η παράσταση θα παρουσιαστεί για δεύτερη χρονιά στην Αθήνα και συγκεκριμένα στο θέατρο Μπέλλος για τρεις μόνο βραδιές: Σάββατο 30 Σεπτεμβρίου, Παρασκευή 6 Οκτωβρίου και Σάββατο 7 Οκτωβρίου 2023.

Πείτε μας λίγα λόγια για το έργο.

Η παράσταση, που βασίζεται σε κείμενα από τρία βιβλία της Γιώτας Τεμπρίδου, απαρτίζεται από μικρές, σπονδυλωτές ιστορίες στις οποίες πρωταγωνιστούν διάφοροι άνθρωποι (ή ο ίδιος άνθρωπος σε διαφορετικές φάσεις της ζωής του). Πρόκειται για ιστορίες που ακροβατούν ανάμεσα στο πραγματικό και το ονειρικό, στο κωμικό και το τραγικό, στο λογικό και το παράλογο, στο απάνθρωπο και το ανθρώπινο. Οι ιστορίες αυτές αφορούν τις σχέσεις μεταξύ ανθρώπων οικείων και ξένων, τα δίκτυα θεατών και αθέατων εξουσιών, τους θύτες και τα θύματα, το Κακό με τις πολλές όψεις του, τις εμμονές, την ασθένεια, το γήρας, την απάρνηση των παραδοσιακών οικογενειακών δεσμών, την πανίσχυρη σεξουαλική επιθυμία, τον έρωτα που δεν ευοδώνεται, τις απώλειες κάθε μορφής, τη μοναξιά, την κατάθλιψη, το πένθος και τη διαχείρισή του, τη μνήμη, τα τραύματα, τα θαύματα, τον φόβο, τη δύναμη και την (ανθρώπινη) έλλειψή της, την οργή, την αγάπη, τον θάνατο, τη ζωή, που πάντα θα συνεχίζεται.

Πώς το προσεγγίσατε σκηνοθετικά;

Η σκηνοθετική μας εργασία στο «Εκτός σύμβασης» βασίστηκε στην ενεργειακή εν-γραφή του κειμένου στο σώμα, τον αυτοσχεδιασμό, τη σκηνική επικοινωνία και την ανάπτυξη κοινού ρυθμού. Στην παράσταση, επίσης, συνδυάσαμε διαφορετικές μορφές υποκριτικής, τη συνύπαρξη των οποίων εμπνέει η διαφορετική —ανάλογα με τον/την κάθε ενεργητικό/ή δέκτη/τρια— πρόσληψη των κειμένων, που είναι πάντα ανοιχτά σε ποικίλους τρόπους σκηνικής απόδοσης.

Εξηγήστε μας τον τίτλο του.

Ο τίτλος της παράστασης («Εκτός σύμβασης») εκφράζει μια ευχή και μια προτροπή για υπέρβαση των καταδυναστευτικών κοινωνικών συμβάσεων, ανατροπή των έμφυλων και ταξικών στερεοτύπων, αποδόμηση των περιοριστικών ταυτοτήτων, αποδοχή της μοναδικότητας και σεβασμό της ευαλωτότητας του Εαυτού και του Άλλου, αμφισβήτηση των άκαμπτων βεβαιοτήτων, εξάλειψη των διανοητικών αγκυλώσεων, των προκαταλήψεων και των διαχωρισμών, κατάργηση των βίαιων αποκλεισμών και των κανονικοποιητικών ορίων που καθιστούν μια ζωή αναγνωρίσιμη ως τέτοια και βιώσιμη και μια άλλη όχι.

Πώς προέκυψε η συνεργασία σας με τη συγγραφέα Γιώτα Τεμπρίδου;

Με τη Γιώτα Τεμπρίδου γνωριστήκαμε στο Σπουδαστήριο του Τομέα Μεσαιωνικών και Νέων Ελληνικών Σπουδών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, όταν εκείνη είχε ήδη ολοκληρώσει τη διδακτορική της διατριβή και εγώ εκπονούσα τη δική μου. Όταν γνωριστήκαμε, είχα διαβάσει το πρώτο της βιβλίο, «Η ωδή που δεν έγραψα και άλλες ιστορίες», το οποίο με είχε συγκινήσει βαθιά με τη γραφή, το καυστικό του χιούμορ, την πικρή ειρωνεία, το φιλοσοφικό του βάθος, τον υπαρξιακό του προβληματισμό, τις διακειμενικές του αναφορές. Εκείνη την περίοδο είχα πει στη Γιώτα την ιδέα μου τα μικρο-διηγήματα της συλλογής αυτής να ανέβουν στο θέατρο. Κάποια χρόνια αργότερα της πρότεινα επίσημα να γίνει μια παράσταση βασισμένη σε τρία βιβλία της και ανταποκρίθηκε με θέρμη. Η Γιώτα, εκτός από υπερταλαντούχα συγγραφέας, είναι ένας υπέροχος άνθρωπος, που διαθέτει απίστευτη οξυδέρκεια, ευαισθησία σε όλα τα ερεθίσματα των καιρών, αυτοσαρκασμό, και μια φιλική και πολύ -μα πάρα πολύ- ανθρώπινη συμπεριφορά, που εμπνέει οικειότητα και εμπιστοσύνη. Είμαι εξαιρετικά τυχερή και ευγνώμων γι’ αυτή μας τη συνεργασία.

Αγαπημένη σας φράση από το έργο;

Δυσκολεύομαι πολύ να διαλέξω μία φράση μέσα από το έργο, γιατί είναι τόσες πολλές οι αγαπημένες μου! Ορισμένες από αυτές είναι οι ακόλουθες: «Εγώ δεν ήξερα τι είναι το τσέλο· τώρα το μόνο που θέλω είναι να γίνω το τσέλο ανάμεσα στα πόδια σου»· «Θα σε κλάψουν, αλλά δε θα ξέρουν να κλαιν»· «Όλα κυλάνε φυσιολογικά, δεν υπάρχει λόγος να χάνει κανείς το κουράγιο του, αν το χάσει όμως, συγχωρεμένος να 'ναι».

Μία ευχή για το μέλλον;

Η ευχή που κάνω για μένα είναι να εξακολουθήσω να είμαι ενεργή στον χώρο του θεάτρου. Κάτι που εύχομαι για όλες, όλους και όλα μας είναι να απαλλαγούμε σε συλλογικό επίπεδο από ατομικιστικές νοοτροπίες και συμπεριφορές, να αποκτήσουμε κοινωνική συνείδηση και να καλλιεργήσουμε την ενσυναίσθηση και την αλληλεγγύη μας.

Συντελεστές

Κείμενα: Γιώτα Τεμπρίδου (από τις συλλογές μικρο-διηγημάτων «Η ωδή που δεν
έγραψα και άλλες ιστορίες», «Διαδοχικές ασυνέχειες» & «Τα ιογενή»)
Σκηνοθεσία – Ερμηνεία: Διογένης Γκίκας, Δέσποινα Μπισχινιώτη
Θεατρική προσαρμογή – Μουσική επιμέλεια: Δέσποινα Μπισχινιώτη
Επιμέλεια κίνησης: Μέλπω Βασιλικού
Κατασκευή props: Διογένης Γκίκας
Επικοινωνία: Νατάσα Παππά

Φωτογραφία συνέντευξης: Κωνσταντίνος Κουγιουμτζής 

Θέατρο «Μπέλλος», Κέκροπος 1, Πλάκα, 10558 Αθήνα
Τηλέφωνο θεάτρου: 210 32 29 889
Προπώληση εισιτηρίων: https://www.more.com/theater/ektos-symbasis-2/