Συνέντευξη της Σοφίας Καψούρου στο θεατρο.gr με αφορμή την παράσταση Καραϊσκάκενα, o Θρύλος στον Πολυχώρο Vault.
Συνέντευξη της Σοφίας Καψούρου στο θεατρο.gr με αφορμή την παράσταση Καραϊσκάκενα, o Θρύλος στον Πολυχώρο Vault.
1) Κυρία Καψούρου, καλησπέρα σας, και καλωσορίσατε στην σελίδα μας.
α) Θα θέλατε να μας πείτε λίγα πράγματα για εσάς ώστε να σας γνωρίσουν καλύτερα οι αναγνώστες μας; Πώς προέκυψε το θέατρο στην ζωή σας;
Το θέατρο προκύπτει από την ανάγκη μου να «γεωμετρηθεί» ο κόσμος. Δηλαδή, να αποκτήσει τη σταθερότητα αλλά και τη φαντασία της γεωμετρίας η οποιαδήποτε σχέση. Από πολύ μικρή ήθελα να έχω για κέντρο μου μια ιστορία. Μια ιστορία που λέγεται στη σκηνή είναι μια ιστορία που βιώνεται χωρίς ο πόθος του σώματος και του στόματος να εκπίπτει. Στο θέατρο ο πόθος δεν πεθαίνει ποτέ.
Το θέατρο είναι το ίδιο δέντρο που σκαρφαλώνω και πέφτω. Είναι η άνοδος και η πτώση. Πολλές φορές ταυτόχρονα.
β) Θα μας πείτε 5 πράγματα για τον εαυτό σας, που ξέρουν κυρίως οι πολύ αγαπημένοι σας;
Μου αρέσει η νύχτα, θα μπορούσα να ζήσω σε έναν τόπο που να μην τέλειωνε η νύχτα και η θάλασσα. Τη λατρεύω τη θάλασσα. Και να περπατάω – όχι... πάνω στη θάλασσα! – αλλά να περπατάω στις πόλεις, άσκοπα, μ’ έναν σκοπό στο κεφάλι μου, μουσικό, σε πλανητική τροχιά, από το πρωί μέχρι το βράδυ. Πριν ξεκινήσει κάθε παράσταση, το απόγευμα πριν πάω στο θέατρο, θα δω τον Jacques Brel να τραγουδάει το “Ces gens-là” στο Olympia. Και αφότου τελειώσει η παράσταση και επιστρέψω σπίτι, θα ξαναπώ ένα κομμάτι του έργου που έπαιζα, χωρίς αντιστάσεις, δοκιμή ξανά, αποχαιρετισμός στην παράσταση που χάθηκε και προετοιμασία για την παράσταση που θα ’ρθει.
2) Φέτος πρωταγωνιστείτε για 2η Χρονιά στην παράσταση Καραϊσκάκενα, o Θρύλος στο Πολυχώρο Vault. Θα θέλατε να μας πείτε λίγα λόγια για την παράσταση και για το ρόλο σας; Πώς εμπνευστήκατε και γράψατε ένα έργο ιστορικού περιεχομένου; Τι δυσκολίες συναντήσατε σε αυτό;
Η Καραϊσκάκενα ήρθε χωρίς δεύτερη σκέψη, όταν πριν τέσσερα χρόνια ο Δημήτρης Καρατζιάς, καλλιτεχνικός διευθυντής του Πολυχώρου Vault και σκηνοθέτης της παράστασης, μου πρότεινε να γράψω έναν θεατρικό μονόλογο για μία Μάνα σημαντικού Έλληνα για το Φεστιβάλ μονολόγων «Ο Γιος μου...». Είχε ήδη ξεκινήσει, γνωρίζοντας μεγάλη ανταπόκριση, το συγκεκριμένο Φεστιβάλ από το 2017, διεκόπη λόγω πανδημίας και από την άνοιξη του 2022 συνεχίζεται με τη στήριξη και την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού, αφιερωμένο στη μνήμη της αδικοχαμένης Χρύσας Σπηλιώτη.
Είμαι στο Άργος, στην πατρίδα μου. Η ώρα είναι τέσσερις το μεσημέρι. Ακούω την καμπάνα να χτυπά πένθιμα και ταυτόχρονα ηχεί στ’ αυτιά μου το κλάμα ενός μωρού. Την ίδια στιγμή. Θάνατος και ζωή στον ίδιο τόνο. Κοιτάω από το παράθυρο της κουζίνας το Μοναστήρι της Αγίας Μαρίνας και την Παναγία την Πορτοκαλούσα στον λόφο της Ασπίδας και αποφασίζω να μπω σε ένα «τούνελ» χωρίς να ξέρω πού θα με βγάλει. Στο τούνελ της ελληνικής Ιστορίας. Κρυφής και φανερής.
Η σύνδεση του τότε, του 1821, με το τώρα γίνεται με ένα σάλτο μορτάλε, όπου η Καραϊσκάκενα εμφανίζεται ως η Μάνα Φίλαθλος, η πιο πιστή αγαπημένη του Ολυμπιακού, της ομάδας που έδρα της είναι το Γήπεδο που φέρει το όνομα του Γιου της. Αν δεν έβρισκα αυτήν την παράτολμη ακροβασία, αυτό το σκοινί ανάμεσα στα δύο άκρα, δεν θα έγραφα την Καραϊσκάκενα. Το θέατρο δεν είναι υφαντό να το κρεμάσεις στον τοίχο. Το θέατρο για μένα είναι αιμοφόρο αγγείο, απ’ την καρδιά ως την καρδιά.
Δεν συνάντησα δυσκολίες, συνάντησα προκλήσεις. Ως δημιουργός και ηθοποιός. Τέσσερα και παραπάνω χρόνια έρευνας, μελέτης, ωρίμανσης. Τόσο μου πήρε η προετοιμασία του έργου. Όταν άρχισαν οι πρόβες με τον Δημήτρη Καρατζιά, ξέχασα τον συγγραφέα μέσα μου και παραδόθηκα στο γραμμένο. Στη μοίρα του ρόλου. Με τον Δημήτρη δουλέψαμε άψογα, σαν κύμα η συνεργασία, ήρεμο, απαλό. Και έτσι γεννήθηκε το πλάσμα «Καραϊσκάκενα, ο Θρύλος», θρύλος, θρήνος, θηρίο, που συρρικνώνεται και γιγαντώνεται, που βρίζει, βρυχάται, βουρκώνει, κλαίει, γελάει, νικάει και νικιέται.
Η Καραϊσκάκενα έρχεται να μας θυμίσει ότι είμαστε οι ήρωες των καιρών μας. Και άπιαστο τίποτα δεν είναι. Ο Ίσκος γίνεται ίσκιος μπροστά στην Καραϊσκάκενα.
3) Ποια ήταν η Καραϊσκάκενα και γιατί έμεινε το όνομα της στην Ιστορία;
Η Καραϊσκάκενα με «ε» είναι η Μάνα του Καραϊσκάκη, Ζωή Διαμάντω Διμισκή, από τη Σκουληκαριά της Άρτας. Δεν είναι σύζυγος του Καραΐσκου, για να πάρει το επίθημα –αινα και να γίνει Καραϊσκάκαινα, όπως υποδεικνύει ο κανόνας για τα ανδρώνυμα. Είναι μάνα αλλά όχι σύζυγος. Άλλωστε ποια μάνα δεν παντρεύεται τον γιο της; Και ποιος γιος δεν γεννάει παιδιά με τη μάνα του; Το όνομά της έχει ήδη ένα «αϊ», το «αϊ» του Αϊ-Γιώργη, δεν χρειάζεται άλλο. Αυτό που χρειάζεται είναι ένα «ε», το «ε» του έρωτα. Και της ελευθερίας. Και της επανάστασης. Η Καραϊσκάκενα είναι η Επανάσταση. Και τους κανόνες τους γράφει στα ράσα της.
Αθυρόστομη, αυθόρμητη, ερωτική, αιρετική. Μια άθεη ένθεη της Ιστορίας. Από πέτρα και σύννεφο φτιαγμένη. Ηπειρώτισσα, άρα κοσμοπολίτισσα. Μια λέαινα σε εξορία. Μια σουφραζέτα της Ηπείρου και της Θεσσαλίας. Μια φεμινίστρια των μοναστηριών. Μια κορφή του κάμπου. Έμπνευση για κάθε πλάσμα ανθρώπινο, συνέλαβε ένα παιδί εκτός γάμου, το μεγάλωσε μόνη της και τον έκανε ήρωα, ματώνοντας χίλιες φορές για τον γιο της και την ανεξαρτησία τους. Η γυναίκα και το αίμα είναι συντεχνία. Οι ωδίνες και η οδύνη είναι ένα μισοφέγγαρο απόσταση.
4) Πέρα από την παράσταση αυτή, υπάρχουν και άλλα άμεσα σχέδια για την φετινή σεζόν;
26 Νοεμβρίου πραγματοποιείται η πρεμιέρα του πρώτου μου παιδικού θεατρικού έργου «Ελαφονταίν, ο Αίσωπος αλλιώς» στο Αμφιθέατρο της Τεχνόπολης στο Γκάζι σε σκηνοθεσία & ιδέα παράστασης Γιώργου Σουλεϊμάν, μουσική Θέμη Καραμουρατίδη και έναν θίασο νέων ταλαντούχων ηθοποιών. Ο Ελαφονταίν θα ζωντανέψει στο μαγικό, γιορτινό σύμπαν του Christmas Factory και μικροί και μεγάλοι θα ζήσουν το παραμύθι με όλες τις αισθήσεις τους – και τις χίλιες!! Παράλληλα, έχει ξεκινήσει το «Ταξίδι με το Μουσικόπτερο», ένα θεατρικό μου κείμενο που συνομιλεί με τη μουσική, μία ιπτάμενη σκηνική σύμπραξη με τη Φιλαρμονική Ορχήστρα Λουτρακίου για παιδιά και... μεγαλύτερα παιδιά, με θέμα την Ιστορία της Μουσικής από την εποχή του Μότσαρτ έως και σήμερα. Τη Φιλαρμονική Ορχήστρα Λουτρακίου διευθύνει ο Πελοπίδας Μαυρόπουλος, ένας νέος άνθρωπος που αγαπά το Λουτράκι και τους νέους της πόλης του. Έχω γράψει τους στίχους για τα τραγούδια του πάντα αινιγματικού «Βόυτσεκ» του Μπύχνερ που σκηνοθετεί ο Σταύρος Τσακίρης στο Θέατρο Πόλη με έναν θίασο υποδειγματικό και την Ηρώ στη σκηνή. Τη μουσική υπογράφει ο Μίνως Μάτσας, φίλος, συνεργάτης, εμπνευστής, συνοδοιπόρος και καλός άγγελος στη ζωή μου. Συμμετέχω στη νέα ταινία του Κάρολου Ζωναρά με τίτλο «Τράνζιτ». Και βέβαια, μια καινούρια ακαδημαϊκή χρονιά έχει αρχίσει όπου με βρίσκει να διδάσκω δραματουργία, συγγραφή και υποκριτική στο Vault, στο εργαστήρι συγγραφής και διασκευής που διευθύνουμε με τον Δημήτρη, στο The Outreach Project, ένα διαδικτυακό πρόγραμμα που διοργανώνουν για δεύτερη χρονιά οι Συνέργειες Πολιτισμού με θέμα τη διαφορετικότητα και στην ιστορική Δραματική Σχολή «Ρίτσος» με καλλιτεχνικό διευθυντή τον Μάνο Αντωνίου, που φέτος επανιδρύθηκε και άνοιξε τις πόρτες της στους νέους σπουδαστές στο ιστορικό νεοκλασικό της Καπνοκοπτηρίου.
Έχω τη μέριμνα των μαθητών μου, τη μέριμνα της καταγωγής της αγωνίας τους. Το θαύμα έχει θέση στη σπουδή, όταν αυτή είναι μεθοδική, απαιτητική, εμπνευσμένη.
5) Θα θέλαμε να κλείσουμε, με κάτι που θέλετε εσείς να πείτε για το Θεατρο.gr.
Θέλω να ευχαριστήσω το Θεατρο.gr που όλα αυτά τα χρόνια στηρίζει το νέο ελληνικό θέατρο, τους νέους δημιουργούς και τα νέα καλλιτεχνικά σχήματα. Πάντα με ζεστασιά και τρυφερότητα, οι άνθρωποί του μας προσεγγίζουν και αναδεικνύουν τη δουλειά και το έργο μας. Εύχομαι το Θεατρο.gr να συνεχίζει να ρίχνει φως στον θεατρικό γαλαξία μας, γεμίζοντας τους καλλιτέχνες πίστη στο όνειρο. Να πηγαίνει και να ’ρχεται η αγάπη, από εμάς σ’ εσάς, από εσάς σε όλους μας.