Είδαμε τον “Οθέλλο” του Χάρη Φραγκούλη στο Υπόγειο του Θεάτρου Τέχνης

Είδαμε τον “Οθέλλο” του Χάρη Φραγκούλη στο Υπόγειο του Θεάτρου Τέχνης

“Η γυναικοκτονία και το μαρτύριο της ζήλιας”

            Ο “Οθέλλος” είναι ένα από τα πιο δημοφιλή έργα του W. Shakespeare. Πρόκειται για την εξιστόρηση του παράφορου έρωτα του μαύρου στρατηγού της Βενετίας, Οθέλλου, με την Δυσδαιμόνα, κόρη του ευγενούς Βραβάντιου. Όταν το κακόβουλο σχέδιο του Ιάγου, απλού στρατιώτη, να πείσει τον Οθέλλο ότι η Δυσδαιμόνα τον απατά, τεθεί σε εφαρμογή, η ευγενής φύση του μαύρου στρατηγού θα ανατραπεί και θα αποφασίσει τη δολοφονία της γυναίκας του πάνω σε μια έκρηξη ζήλιας. Στη συνέχεια, μετά την αποκάλυψη της δολοπλοκίας από την  Αιμιλία, σύζυγο του Ιάγου, ο τελευταίος θα τη δολοφονήσει και ο Οθέλλος θα αυτοκτονήσει από τύψεις για τον άδικο χαμό της Δυσδαιμόνας.

            Όπως γίνεται φανερό από την περίληψη του έργου, ο “Οθέλλος” του Shakespeare είναι μια ιστορία ζήλιας και έρωτα, όπου οι διάφοροι ήρωες χρησιμοποιούν εργαλειακά ο ένας τον άλλον, προκειμένου να πάρουν εκδίκηση και να πετύχουν τους σκοπούς τους. Επιπλέον, το έργο του μεγάλου Άγγλου θεατρικού συγγραφέα αγγίζει διάφορα ζητήματα, όπως είναι ο ρατσισμός, η αντιδιαστολή του “είναι” και του “φαίνεσθαι”, καθώς και η αλληλεπίδραση του ατόμου μέσα στην κοινωνία την οποία ζει. Έτσι, η ευγενής και καλοκάγαθη φύση του Οθέλλου έρχεται μοιραία σε αντιδιαστολή με την εικόνα των ανθρώπων της εποχής για τους μαύρους, κάτι που προκαλεί μια σειρά από κοινωνικές αντιδράσεις που έχουν ως στόχο να πλήξουν την εικόνα του μαύρου στρατηγού, αλλά και τον έρωτα του με τη Δυσδαιμόνα. Ως εκ τούτου, η απλή αντίδραση του Βραβάντιου στο γάμο της κόρης του γρήγορα φτάνει στο σημείο να κατηγορήσει τον Οθέλλο για μαγεία, προετοιμάζοντας έτσι το έδαφος για τη σκευωρία του Ιάγου σε βάρος του με μόνο κίνητρο τη ζήλια και το ρατσισμό. Με άλλα λόγια, το μοιραίο τέλος του Οθέλλου, δε μοιάζει παρά με “αυτοεκπληρούμενη προφητεία” βάσει των κοινωνικών στερεοτύπων , κάτι που συγκρούεται με την πραγματική του φύση και την καλοσύνη του χαρακτήρα του. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την τραγικότητα του ήρωα, ο οποίος θυματοποιείται, λειτουργώντας περισσότερο σαν πιόνι ή κοινωνικό αυτόματο, παρά σαν άνθρωπος με ελεύθερη βούληση.

            Από την άλλη μεριά, ο “Οθέλλος”, βάσει των σημερινών δεδομένων και όχι εκείνων της εποχής του Shakespeare, δεν είναι παρά ένας ακόμα γυναικοκτόνος, που έχοντας την πλήρη εξουσία επί της συζύγου του, τη δολοφονεί γιατί δεν ανέχεται την ενδεχόμενη προδοσία της. Το ίδιο, άλλωστε, κάνει και ο Ιάγος κατά της Αιμιλίας, όταν η τελευταία αντιστέκεται ηθικά στη πλεκτάνη του άντρα της και αποκαλύπτει τις ραδιουργίες σε βάρος του Οθέλλου και της Δυσδαιμόνας. Ως εκ τούτου, ο “Οθέλλος” αποκτά ένα περιεχόμενο αρκετά σύγχρονο, αφού παρουσιάζει την ευκολία με την οποία οι άντρες αποκτούσαν εξουσία πάνω στα σώματα των γυναικών διαχρονικά. Ο μονόλογος, άλλωστε, της Αιμιλίας μαρτυρά ότι στις ίδιες σκέψεις ενδέχεται να υπέκυπτε και ο ίδιος ο Shakespeare, αφού σε πολλά σημεία του έργου τα λόγια της ηρωίδας μοιάζουν με φανερό αναχρονισμό, ενέχοντας σύγχρονες, φεμινιστικές αντιλήψεις. Τέλος, ο “Οθέλλος” αποτελεί και μια ωδή -ή καλύτερα ελεγεία – στην προδομένη εμπιστοσύνη του ανθρώπου. Πράγματι, πρόκειται για ένα έργο όπου ο άνθρωπος προδίδεται ξανά και ξανά σε τέτοιο βαθμό που όταν η αυλαία κλείνει δεν υπάρχουν νικητές, παρά μόνο ηττημένοι. Η καταστροφή στο σύμπαν του “Οθέλλου” είναι ολέθρια.

            Όλα τα παραπάνω γίνονται ιδιαιτέρως φανερά μέσα από τη σκηνοθεσία του Χάρη Φραγκούλη και τις ερμηνείες της ομάδας Kursk, καλύπτοντας τόσο του κλασσικούς άξονες του έργου, όσο και πιο σύγχρονους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της νέας δραματουργικής προσέγγισης είναι η προσθήκη ενός ακόμα κινήτρου στη δόλια συμπεριφορά του Ιάγου, πέραν του ρατσισμού του και της επιθυμίας του για προαγωγή εντός του στρατεύματος. Συγκεκριμένα, η σκηνοθεσία του Φραγκούλη άφησε να υπονοηθεί ένα είδος ερωτικής ζήλιας του πανούργου στρατιώτη απέναντι στον Οθέλλο, κάτι που προσωπικά μου άρεσε πολύ. Επιπλέον, μέσα από τη χρήση νέων εκφραστικών μέσων, που στόχο έχουν την προβοκατόρικη αποδόμηση της τραγωδίας, ο “Οθέλλος” του Χ. Φραγκούλη διακρίνεται τόσο από δραματικότητα, όσο και από ελαφρότητα, αφού καταφέρνει να συνδυάσει τη τραγωδία με διάφορα κωμικά στοιχειά και ευρήματα παρμένα από την μετανεωτερικότητα, όπως είναι η “θραύση του τέταρτου τοίχους”, μεταθεατρικά στοιχεία και η διάδραση των ηθοποιών με το κοινό.

            Παράλληλα, η σκηνοθεσία του Χ. Φραγκούλη καταφέρνει τη νευρολογική ανάμιξη των αισθήσεων μας με αποτέλεσμα να κινητοποιούνται όλες οι αισθήσεις μας από την όραση και την ακοή μέχρι την όσφρηση και τη γεύση. Αυτό επιτυγχάνεται μέσα από τη χρήση του λεμονιού ως αντικειμένου συστοιχίας πάνω στη σκηνή, το οποίο οι ηθοποιοί πατούν, δαγκώνουν, στύβουν, διαχέοντας τη μυρωδιά του σε όλη την αίθουσα. Το εξής εύρημα κρίνεται ιδιαίτερα πρωτότυπο και πρόσφορο αν σκεφτεί κανείς ότι το λεμόνι με το κίτρινο χρώμα του και την ξινή του γεύση είναι παραδοσιακά σύμβολο ζήλιας. Έτσι, ο σκηνοθέτης αγγίζει με απόλυτη συνέπεια και το κεντρικό ζήτημα που πραγματεύεται ο Shakespeare, χρησιμοποιώντας ωστόσο νέα μέσα και επιστρατεύοντας καινούριες βιωματικές διεργασίες. Τέλος, οι ερμηνείες των ηθοποιών αναδεικνύουν με τον πιο όμορφο τρόπο τη μετάφραση του Δημήτρη Δημητριάδη, η οποία καταφέρνει να διατηρήσει την ποιητικότητα του Shakespeare, μέσα σε ένα περισσότερο σύγχρονο πλαίσιο. Συγκεκριμένα, ξεχωρίσαμε τον Γιάννη Παπαδόπουλο σαν Οθέλλο όχι μόνο για την ευρεία ερμηνευτική του ικανότητα, αλλά και από την ευγένεια των ίδιων των χαρακτηριστικών του προσώπου και της σωματοδομής του, όπου ταίριαζαν απόλυτα με το χαρακτήρα του ήρωα που κλήθηκε να ενσαρκώσει. Επιπλέον, η Σοφία Κόκκαλη ξεχώρισε χάριν του ιδιαίτερου τρόπου ερμηνείας της, που εναρμονίζεται με τη μεταμοντερνα αφήγηση, με αποτέλεσμα να συνιστά έναν προκλητικό αναχρονισμό μέσα στο έργο. Τέλος, ο διακριτικός ρόλος του Άγγελου Παπαδημητρίου με την ιδιαίτερη ενέργεια του επί σκηνής ήταν καθοριστική από τα πρώτα κιόλας λεπτά της παράστασης προκειμένου να “σπάσει ο πάγος” ανάμεσα στους ηθοποιούς και το κοινό.

Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν – Υπόγειο (Πεσμαζόγλου 5, 210 3228706)

Μετάφραση: Δημήτρης Δημητριάδης
Σκηνοθεσία: Χάρης Φραγκούλης
Σκηνικά-Κοστούμια: Μαρία Πανουργιά
Μουσική: Κορνήλιος Σελαμσής
Κίνηση: Τάσος Καραχάλιος
Φωτισμοί: Ελίζα Αλεξανδροπούλου
Βοηθός σκηνοθέτη: Ασπασία-Μαρία Αλεξίου
Β΄ βοηθός σκηνοθέτη: Κορίνα Άννα Γκουγκουλή
Βοηθός σκηνογράφου: Φωτεινή Ιατρού
Βοηθός φωτίστριας: Τζάνος Μάζης
Hair styling: Talkin’ Heads
Οργάνωση παραγωγής: Ερωτόκριτος Κοτσιλίνης
Φωτογραφίες: Εβίτα Σκουρλέτη

Παίζουν:
Ασπασία-Μαρία Αλεξίου, Σοφία Κόκκαλη, Ανδρέας Κοντόπουλος, Ανδρέας Κωνσταντίνου, Κατερίνα Λούβαρη-Φασόη, Άγγελος Παπαδημητρίου, Γιάννης Παπαδόπουλος, Κορνήλιος Σελαμσής, Μιχάλης Τιτόπουλος

Παραστάσεις: Δευτέρα και Τρίτη στις 21:00

Επιλέξτε Θέατρο

Θέατρο

Επιλέξτε Παράσταση

Παράσταση

Σύνθετη Αναζήτηση

Είδος

Ημέρα

Περιοχή

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ

Banner 2

 

300 300

« Μάρτιος 2024 »
Δευ Τρί Τετ Πέμ Παρ Σάβ Κυρ
        1 2 3
4 5 6 7 8 9 10
11 12 13 14 15 16 17
18 19 20 21 22 23 24
25 26 27 28 29 30 31

ΘΕΑΤΡΟ.GR Τα πάντα για το Θέατρο

Θέατρο Παραστάσεις: Όλος ο κόσμος του Θεάτρου στην οθόνη σου! Παραστάσεις, κριτικές, συνέντευξεις, διαγωνισμοί κ.α.

O ιστότοπος μας χρησιμοποιεί cookies για βελτιστοποίηση της εμπειρίας του χρήστη. Με τη χρήση αυτού του ιστοτόπου, αποδέχεστε τη χρήση των cookies.