Είδαμε την παράσταση Ο φίλος μου ο Ντοστογιέφσκι στο Θέατρο Αθηνών.

Γράφει η Λένα Σάββα

"Η ανιδιοτελής αγάπη λειτουργεί ως αντίδοτο για όλες τις απώλειες."

Στο αριστούργημα του Ντοστογιέφσκι "Το όνειρο ενός γελοίου" βασίζει το κείμενό της η Δήμητρα Παπαδοπούλου και δημιουργεί ένα αξιόλογο κείμενο αρκετά ενδιαφέρον.
Τη σκηνοθεσία υπογράφει ο Κώστας Γάκης με την πολύτιμη σύμπραξη της Νατάσας Φαίης Κοσμίδου και της μελωδικά αισθαντικής μουσικής που ο ίδιος έγραψε και που συνοδεύει την παράσταση γλυκά κι ανταποκριτικά, σαν αφοσιωμένος συνοδοιπόρος.

Το κείμενο αρχίζει από την εποχή της κρίσης (αφήνει πίσω τις παλιές ανέσεις), η οποία έφερε κι άλλες κρίσεις κι αναγκαστήκαμε όλοι μας, όπως κι ο ήρωας της ιστορίας, να επαναπροσδιορίσουμε αξίες, νοήματα, πεποιθήσεις, συνήθειες, που μέχρι τότε ήταν αδιαπραγμάτευτα δεδομένες. Χάνοντας το χαλί κάτω απ' τα πόδια μας, είδαμε τι είχε κρυφτεί από κάτω κι ανασκουμπωθήκαμε. Το κείμενό της Παπαδοπούλου, ενώνει την χρονική πραγματικότητα του Ντοστογιέφσκι με την τωρινή, φτιάχνοντας μια διαχρονική ενότητα.

"Πόσο γελοίος είναι όποιος στηρίζει τη ζωή του στα υλικά αγαθά και στις εφήμερες απολαύσεις. Κάποτε αυτή τη γελοιότητα την ονόμαζα ευτυχία."

Έτσι ο ήρωας, βουλιαγμένος στα χρέη του, αποφασίζει να δώσει ένα τέλος στη ζωή του, όταν βρίσκει τυχαία το βιβλίο του Ντοστογιέφσκι κι αποφασίζει να το διαβάσει πριν πεθάνει γιατί "το βιβλίο γράφει για γελοίους.Για μένα γράφει."

Ωραία σκηνοθετική σύλληψη η φωνή του Ντοστογιέφσκι από το μεγάφωνο, να τον νουθετεί, να τον επιπλήττει όταν παραφέρεται, να είναι κάτι σαν καθοδηγητής ή ο βαθειά μας κατοικών Εσώτερος Εαυτός.
Το κοριτσάκι το αλλοδαπό συμβολίζει την χαμένη, την κακοποιημένη αγνότητα κι αθωότητά μας που δεινοπαθεί και χρειάζεται βοήθεια για να μην πεθάνει. Ωστόσο γίνεται υπαινιγμός και για τις φυλετικές διακρίσεις.

"Γιατί οι άνθρωποι βγαίνουν σε διαφορετικά χρώματα πότε μου δεν μπόρεσα να καταλάβω. Μπλουζάκια είμαστε; Το λευκό είναι το ακριβό κι όλα τα άλλα είναι για τα πανέρια;"

Ο ήρωας ταυτίζεται με τον ήρωα του βιβλίου και μέσω της ανάγνωσης μετασχηματίζεται ο εσωτερικός του κόσμος, αντιλαμβάνεται αλλιώς τη ζωή και μέσα από αυτή την μύηση βγαίνει ξαναβαφτισμένος, πιο δυνατός, ουσιαστικός κι ανθρώπινος.
Στο μεταφυσικό όνειρο που βυθίζεται ο ήρωας της Παπαδοπούλου, βλέπει ότι αυτοκτόνησε, βλέπει την κηδεία του, τους συγγενείς να κλαίνε και στην τελετή να παίζει ο μπαγάσας του Νικόλα Άσιμου. Ονειρεύεται την κοπέλα που δεν κατάφερε να κατακτήσει, την Εύα (καθόλου τυχαίο το όνομα) να φλερτάρει με τον Τζακ Νίκολσον και μετά με τη βοήθεια ενός παράξενου όντος, να οδηγείται σε μια νέα Γη "μέσα στο εκθαμβωτικό φως μιας ηλιόλουστης μέρας."
Συναντάει τους ανθρώπους της νέας Γης που είναι αγνοί κι αθώοι και που "μέσα στα μάτια τους βλέπεις το υπέρτατο βάθος της γαλήνης του Σύμπαντος. Παντού μυρίζει χαρά."

Ο Παύλος Λουτσίδης, σε μια γοητευτική ερμηνεία, με εμπνευσμένη καθοδήγηση από τον σκηνοθέτη, γίνεται πύρινος, φλογερός, κατατονικός, φοβισμένος, ηττοπαθής, παθιασμένος, ευαίσθητος και συναισθηματικός, χιουμορίστας κι αυθόρμητος. Αυτοσχεδιάζει μοναδικά, με άφθονο χιούμορ, γεμίζοντας γέλιο την πλατεία. Γίνεται ένα με τους θεατές, αλληλεπιδρά μαζί τους, ζητά την αρωγή τους. Χειρίζεται ανάλαφρα πολύ σημαντικά θέματα, γιατί πρόκειται για ένα βαθειά φιλοσοφικό και πολιτικό έργο.

"Κι ενώ η Γη ήταν γεμάτη καρπούς και η θάλασσα γεμάτη ψάρια, οι άνθρωποι άρχισαν να πεινάνε. Ποτέ δεν είχε ξαναγίνει μια τόσο πλούσια γη να έχει τόσο φτωχούς κατοίκους."

Θέλω να τονίσω εδώ, ακόμα μια συναρπαστική και γεμάτη έμπνευση και φαντασία, σκηνοθετική δουλειά του Κώστα Γάκη. Κατάφερε σε έναν μονόλογο, να μην αφήσει αχρησιμοποίητη, ούτε μια σπιθαμή από τη μεγάλη σκηνή του θεάτρου Αθηνών. "Γέμισε" το χώρο με ερμηνευτικές ακροβασίες, με μαξιλάρια που μετακινούνται εδώ κι εκεί, λειτουργικά τα σκηνικά της Εμμανουέλας Αλφιέρη), γέμισε τη σκηνή με εικόνες που ο ταλαντούχος ηθοποιός τις υλοποίησε με επιτυχία. Με την σκηνοθεσία του ο μονόλογος πήρε διαστάσεις πολυπρόσωπης παράστασης. Τα συναισθήματα, οι εικόνες, τα νοήματα, από τη σκηνή αποτυπωνόταν κατευθείαν μέσα μας.

"Εκείνη τη στιγμή, ο άντρας λάτρεψε για πρώτη φορά την εικόνα της γυναίκας, παρά την ίδια τη γυναίκα και η γυναίκα άρχισε να ερωτεύεται τον εαυτό της μέσα από τα μάτια του άντρα, πάρα μέσα από την ουσία της. Άρχισαν όλοι να ασχολούνται με την εξωτερική τους εμφάνιση κι όσο πιο πολύ υπολόγιζαν την εικόνα τους, τόσο πιο πολύ σσχήμαιναν."

Το κείμενο είναι η ιστορία του κόσμου από τον Παράδεισο μέχρι την πτώση του ανθρώπου και μιλά για τη λαχτάρα του να ξανακερδίσει αυτή τη χαμένη ευδαιμονία. Οι αλήθειες καταιγιστικές, διαδέχονται η μία την άλλη, γιατί οι αλήθειες είναι πάνω από το μπόι του ανθρώπου. "Λίγο ακόμα να σηκωθούμε, λίγο ψηλότερα" μήπως και τις αγγίξουμε, μήπως και κατανοήσουμε το περίφημο νόημα αυτής της ζωής που ήρθαμε να ζήσουμε, τον πυρήνα της και τον πυρήνα της ύπαρξής μας.
Γι αυτό επιμένω να λέω ότι το θέατρο πρέπει να λειτουργεί σαν φάρος που δείχνει και που ανοίγει δρόμους μέσα μας πρωτίστως, γιατί από κει αρχίζουν όλα.
Ο Ντοστογιέφσκι είχε πει ότι η τέχνη θα σώσει τη ζωή.
Αρκεί να την αφήσουμε να μας διαπεράσει ανοίγοντας πόρτες και παράθυρα κι όχι παρακολουθώντας μηχανικά μια ακόμα παράσταση. Να της επιτρέψουμε να μας αποκαλύψει την αλήθεια της.

Συντελεστές

Κείμενο: Δήμητρα Παπαδοπούλου

Σκηνοθεσία: Κώστας Γάκης

Ερμηνεία: Παύλος Λουτσίδης

Βοηθός σκηνοθέτη: Νατάσα – Φαίη Κοσμίδου

Σκηνικά – κοστούμια: Αλφιερη Εμμανουέλα

Πρωτότυπη μουσική: Κώστας Γάκης

Φωτισμοί: Κώστας Γάκης

Γραφιστικά: Αριστέα Γεωργιοπούλου

Οργάνωση παραγωγής: Αντώνης Κρόμπας

Δημόσιες σχέσεις: Χρύσα Ματσαγκάνη

Πληροφορίες Παράστασης

Παραστάσεις:
Από Σάββατο 18 Μαρτίου

Ημέρες & ώρες παραστάσεων:
Κάθε Σάββατο στις 18:30

Τιμές εισιτηρίων

Γενική Είσοδος: 15€

Μειωμένο: 13€

Ατέλειες: 7€

Διάρκεια παράστασης: 70 λεπτά

Προπώληση εισιτηρίων: ticketmaster.gr

Θέατρο Αθηνών
Βουκουρεστίου 10, Αθήνα
Τηλ. 210 3312343

Η παράσταση απευθύνεται σε ηλικίες από 14 ετών και άνω.