Είδαμε την ταινία TACK στην Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση.

Η ΤΑΙΝΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΗΜΑ

Αυτό το TACK ήταν ψυχικό Attack. 20:30μμ. Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση. Κεντρική σκηνή. Μια σειρά πίσω από το video crew. Κατάμεστος ο χώρος της αίθουσας. Βλέπω τον κόσμο να γεμίζει την αίθουσα σαν την Αφρικανική σκόνη εκτός του κτηρίου, που είχε βάψει τον ουρανό Σομόν. Λες και θα έπεφτε αιματοβαμμένη βροχή. Σκόπιμα δεν διάβασα άλλες κριτικές. Γυμνή στ’ αγκάθια. Κάθεσαι όπου θες. Οργανωμένες καλωδιωμένες κλασικές χαμογελαστές διαδικασίες. 20:40μμ μα γιατί δεν ξεκινάμε; Τα ξύλινα surEng φίδια τις αίθουσας στο χώμα της Σαχάρας με τον ήπιο φωτισμό με γαληνεύουν. Βαβούρα αλλά κόσμιου τύπου. Οργάνωση κοινοβουλιακού & συνεδριακού τύπου. 20:45μμ ακόμα μπαίνουν οι κόκκοι σκόνης. Φωτογράφοι & καμεραμάν εμφανίζονται πάνω στα φίδια κι ετοιμάζουν τους εξοπλισμούς. 20:50μμ Αργοπορημένη έναρξη; Η ευγενική οικοδέσποινα με τους ασπρόμαυρους τόνους συγκίνησης και την αστραφτερή αλυσίδα στο φαρδύ της παντελόνι, με γλυκιά φωνή, απλά καθημερινά, χωρίς περιττολογίες, ευχαριστεί την Σοφία Μπεκατώρου που ήταν ήδη εκεί και προλογογίζοντας, μας βάζει στο ψητό. Τονίζοντας πως το ίδρυμα και η Στέγη, δεν είναι ένας απλός «Καλλιτεχνικός οργανισμός», όσο «Φορέας φωνής και λόγου όσων δεν έχουν». Ένα «βήμα» για την αλήθεια.Οι πρώτες σκηνές ζωτικής έντασης, αληθινής και πραγματικής ενσωμάτωσης στο θέμα γίνονται με καλλιτεχνικό τρόπο, με τα πρώτα πλάνα της θάλασσας και της ιστιοπλοΐας ή οποία, σαν ευχή και κατάρα, ενώνει τις δυο πρωταγωνίστριες Σοφία & Αμαλία. Ένα δίπολο κοινού βιώματος, σαν ένα κέρμα με δυο πλευρές και το ίδιο κόστος. Δύο αληθινές γυναίκες πια, με μια κρυμμένη, αλλά και πλέον εξομολογούμενη πραγματικότητα. Δυο κακοποιημένα παιδιά σεξουαλικά, μέσα στον χώρο του αθλητισμού από οργανωτικό φορέα και προπονητή. Δύο γενναίες γυναίκες που σηματοδοτούν πως τα κρίματα δεν θα μπουν κάτω απ’ το χαλάκι και με κάθε ανάσα, θα έρθει η Νέμεσις. Καθημερινοί ήχοι κι η ρεαλιστική ελληνική πραγματικότητα, ρίχνει απροκαλυπτικά την ραγισμένη σκοτεινή μάσκα της σαθρής ελληνικής πραγματικότητας και την κάνει κομμάτια! Πολλάκις κάνει τα στραβά μάτια και φορά τα μαύρα γυαλιά, για να μην δει κατάματα την ανεπάρκεια της. Οχι πλέον. Η Vania Tuner Documentary Elmmaker φέρνει εις πέρας ένα δύσκολο και έργο πρόκληση, εν μέσω περιόδων Covid ν’ ακολουθήσει τις πρωταγωνίστριες σε κάθε τους βήμα επί δυο συναπτά έτη. Έναλλαγή ντοκυμαντερικού ύφους με σκηνές ταινια-κών διαλόγων εξομολογητικού βεληνεκούς, αληθινών χαρακτήρων στις καθημερινές τους εκφάνσεις. Με αμεσότητα μπαίνουμε με το μάτι του μεγάλου αδελφού στα σπίτια, στις ψυχές τους, στο μαρτύριο τους και στην πληγή τους. Κατακραυγή των μιντιακών φορέων με έμμεσο τρόπο μέσα από μια κάμερα. Δικαστικού τύπου κατακραυγή. Τρέμω πως στους ίδιους δρόμους της ίδια πόλης που μέσα σε κάθε αμάξι όπως εκείνο της Σοφίας, της Αμαλίας ή των οικογενειών τους, κάθεται ένα κατακρεουργημένο παιδί απ’την ανεπάρκεια των φορέων της σαδιστικής πατριαρχίας. Στους ίδιους δρόμους της πόλης που όλοι περιφερόμαστε, το γνώριμο μπλέκεται με το απόκρυφο μυστικό. Αυτή η αποκάλυψη είναι ένα ντόμινο συσπείρωσης. Το ένα στόμα ανοίγει να πει την αλήθεια και σκάβει τον τάφο του ψέματος όλων. Συσπείρωση! Προς ενοποίηση υπέρ της αλήθειας. Η αιώνια μάχη καλού κακού, εδώ είναι δυο μικροί θηλυκοί Δαυίδ που τα βάζουν με τα Γολιαθικά καθεστώτα του ψεύδους, του σαδισμού και της αηδίας. Κοιτούν κατάματα τους κακούργους και τους γονατίζουν. Η ΓΥΝΑΙΚΈΙΑ δύναμη σε όλο της το μεγαλείο κι η ανδρική ανανδρία. Το ντόμινο της αλήθειας ρίχνει μέχρι και το τελευταίο κομματάκι ρωτώντας τον καθένα ξεχωριστά κι όλους μαζί. «αφού αυτό είδες γιατί δεν ρώτησες; Γιατί δεν μίλησες;» Γιατί; Η δικαιοσύνη είναι όντως τυφλή. Έμείς της ανοίγουμε τα μάτια. Σε κάποια στιγμιότυπα σκεφτόμουν της απουσία του ψυχικού πόνου, από το πρίσμα της συνέχειας της ζωής, σαν να μην συνέβη κάτι ποτέ. Η ανάγκη για αποστασιοποίηση για επιβίωση μας απαγκιστρώνει. Αλλά το κακό είναι πάντα εκεί. Έκτός κι αν έρθει η δικαίωση. Σοκαριστική η σκηνή όπου η μάνα της Αμαλίας, κρατά την φωτογραφία της κόρης της στα χέρια, σαν να κρατά το παιδί της. Σε μια νοητική αναδρομή, λέγοντας πως «εκεί ήταν ήδη αργά.». Απ’ την μια η Αμαλία έχει στο πλάι της την αμέριστη συμπαράσταση της οικογένειας της σε κάθε βήμα. Ένώ στην περίπτωση της Σοφίας, η «άγνοια της οικογένειας της» Μόνη της! Γίνεται η σανίδα σωτηρίας του ίδιου της του εαυτού και των γύρω της. «Έχεις μπει μπροστά ε;» Την ρωτά ο πατέρας της. Ναι, η Σοφία είναι πολύ πιο μπροστά από την εποχή της. Κι είναι ζωντανό παράδειγμα πως η βροχή, εξηγεί την ύπαρξη της ομπρέλας. Ο πατέρας της ένας καρικατουρίστας απλός άνθρωπος, χωρίς την συναισθηματική ενσυναίσθηση ως προς την κατάσταση του παιδιού της, τραβά την κουρτίνα μιας ολόκληρης γενιάς ανδρών που δεν είχαν την ωριμότητα ή την εμβάθυνση να σταθούν σε τέτοια βιώματα των παιδιών τους. Αυτή είναι η αδυναμία της ελληνικής κοινωνικής γαλούχησης επί γενιές ολόκληρες, που καταναγκάζει τις γυναίκες να είναι και άντρες του εαυτού τους. Διότι σαν αληθινός άντρας η Σοφία, αρπάζει τον ρόλο που έχουν οι άντρες «του προστάτη». Πρωτεργάτριας προστασίας και εξωτερίκευσης παίρνει ηγετικό κι ηγητικό ρόλο στο ν’ αλλάξει και το θεσμικό πλαίσιο γύρω από την αμεροληψία θεσμικών ετών. Δεν μπορούμε να κατηγορήσουμε ανθρώπους προ προήλθαν από άλλες συγκυρίες παρελθοντικών κατεστημένων, όμως μπορούμε να μάθουμε τί ν’ αποφύγουμε κι από τα λάθη τους. Να φτιάξουμε νέο πλαίσιο όπως απαιτούν με την στάση τους η Αμαλία κι η Σοφία και γι’ αυτό όλο το κίνημα έχει τέτοια απήχηση. Διότι δεν υπάρχει γυναίκα σε μια απλή στιγμή στην ζωή της που να μην έχει περάσει στην απειλητική κόψη του κακοποιητικού ξυραφιού. Η ταινία είναι όλη ένας εκλεπτυσμένος καταπέλτης. Γιατί δεν χάνει το εικαστικό της ύφος. Δεν φοβάται την σιωπή. Δεν φοβάται το κλάμα. Δεν φοβάται τις ερωτήσεις και προπαντός δεν φοβάται τις απαντήσεις. Διαρκώς καθ’ όλη την διάρκεια ένιωθα ανατριχιασμένη. Η δίκης της Αμαλίας ήταν συγκλονιστική. Διότι το ελληνικό γίγνεσθαι αποκρύπτει και παρουσιάζει πολύ λίγες λεπτομέρειες στους πολίτες. Αισθάνθηκα ντροπή για τους συνηγόρους υπεράσπισης. Πόσο μάλλον για όλο το δικαστικό σύστημα. Ο κυκεώνας της αντιρρητικής αηδίας. Σ’ ένα τούνελ δίχως φως. Κεκλισμένων των θυρών η δίκη παρουσιάστηκε μ’ ένα υπέροχο αρτιστικό τρικ με το σκίτσο της δίκης σε γκρι-μαύρους τόνους, μεταφέροντας την αίσθηση και υποδηλώνοντας χωρίς περιττά λόγια τι συνέβη και τι ειπώθηκε. Στο background ακουγόντουσαν χαμηλόφωνα ηχογραφημένες οι φωνές από τις καταθέσεις από στιγμιότυπα της δικής. Οι ερωτήσεις σε άφηναν άναυδο. Δεν μπορεί φυσιολογικός ανθρώπινος νους να ενστερνιστεί όλα όσα διαδραματίστηκαν. Το πλάνο της κακοκαιρίας με το ψύχος και το όνομα της κακοκαιρίας ΈΛΠΙΔΑ σαν μετάβαση να δηλώσει το πάγωμα και την αναβολή της δίκης ήταν κι αυτό ένα αριστουργηματικό διαμαντάκι.Σε πολλά σημεία οι σκηνές εμβόλιμου γέλιου σαν μικρές ανάπαυλες κρατούσαν την ισορροπία του τεντωμένου σκοινιού που ακροβατεί ο θεατής. Πολλές φορές γύρισα και κοίταξα το ακροατήριο και την αίθουσα. Κανένα κεφάλι δεν γυρνούσε όλοι ήταν προσηλωμένοι με κομμένη την ανάσα. Κοίταξα πολλές φορές προς το κάθισμα της Σοφίας. Αναρωτιόμουν πως να αισθανόταν εκείνη η γυναίκα ή το παιδί μέσα της;Βίωσα την φύση της διττής αντίφασης δύο διαφορετικών χαρακτήρων. Μια αμφιλεγόμενη ασπρό/μαύρη κατάσταση απόμακρη και πλησιαστική σχέση. Δύο διαφορετικών πτυχών του ίδιου τρομακτικού γεγονότος. Μια Σοφία μόνη ευαίσθητη κι ακλόνητη να προσπαθεί να πλησιάσει την Αμαλία & Μια Αμαλία μέσα σε μια οικογένεια άκρως υποστηρικτική έναν βράχο στα πρόθυρα κατάρρευσης. Απαιτείται κι επιβάλλεται αυστηροποίηση του ποινικού κώδικα. Κι αυτό καταφέρνουν αυτές οι δυο Γυναίκες. Τις σέβομαι όσο και το αποτέλεσμα του θάρρους της έκθεσης τους. Αυτή η ταινία-ντοκυμαντέρ έντυσε την απογύμνωση τους με σεβασμό. Κλείνοντας με δυο λόγια της Σοφίας στην συζήτηση μετά την ταινία, η οποία με όλο της το έργο κι το έναυσμα, είναι η «Ασπίδα προστασίας» σε άτομα με ή χωρίς υποστήριξη ή αλληλεγγύη. «Δεν έχω ελπίδες, έχω στόχο». Αυτό κάνει η ίδια, αυτό επιτελεί και η ταινία – ντοκιμαντέρ. Δυο πρωταγωνίστριες αγωνίστριες και αληθινές ηρωίδες και μια σκηνοθέτιδα. Τρεις γυναίκες επιτελούν τον στόχο τους. Σαν γυναίκα προς γυναίκα, βίωσα σαν γδάρσιμο στην πέτσα μου, ό,τι είδα. Ένιωσα την μήτρα μου να διαμαρτύρεται από πόνο, μίσος αηδία και οργή. Ένιωσα το στομάχι μου να δένεται. Η μοναδικότητα των συγκυριών μέσα από το καταγεγραμμένο βίωμα, σε εκ βαθέων παρακολούθηση με οργανικό τρόπο, έχει σαν απώτερο στόχο μέσα από το ATTACK to TACK.

TACK= Η αλλαγή στην πλεύση, προς την επιθυμητή πορεία.

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

Συμμετέχουν: Σοφία Μπεκατώρου, Αμαλία Προβελεγγίου

Παραγωγή: Onassis Culture
Σκηνοθεσία, Κινηματογράφηση & Μοντάζ: Βάνια Τέρνερ
Παραγωγή Έρευνας: Μαρία Σιδηροπούλου
Executive Producers: Αφροδίτη Παναγιωτάκου, Δημήτρης Θεοδωρόπουλος
Μοντάζ: Νικολέτα Λεούση
Εικονογράφηση: Γεωργία Ζάχαρη
Animation & Compositing: Φωκίων Ξένος, Στέφανος Πλέτσης, Γιάννης Ράλλης
Μουσική: Νίκος Βελιώτης
Σχεδιασμός & Μίξη Ήχου: Δημήτρης Μυγιάκης
Commissioning Producer: Χρήστος Σαρρής
Supervising Producer: Αμάντα Λιβανού
Coordinating Producer: Έλενα Χωρέμη
Line Producers: Μαρίνα Δανέζη, Τάσος Κορωνάκης
Supervising Producer Assistant: Κατερίνα Τζούρου